Tết Hàn Thực

Tết Hàn Thực là ngày lễ quan trọng trong năm của nước ta. Tết Hàn Thực diễn ra vào ngày mồng 3 tháng 3 âm lịch với ý nghĩa tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên và những người đã có công ơn xây dựng và gìn giữ đất nước.

Nguồn gốc của tết Hàn Thực

Tết Hàn Thực có nguồn gốc bắt nguồn từ văn hóa Trung Quốc và du nhập vào nước ta sau hơn 1000 năm Bắc thuộc. Tương truyền, vào thời Xuân Thu tại Trung Quốc, vua Tấn Văn Công chẳng may gặp nạn, phải bỏ nước đi lưu vong ở khắp nơi. Một hôm, vua gặp được một hiền sĩ là Giới Tử Thôi thông minh, tài giỏi, nguyện đi theo phò tá nhà vua. Từ đó vị hiền sĩ này hết lòng phó tá vua vượt qua nhiều khó khắn. Một lần khi hết lương thực, Giới Tử Thôi đã phải lén cắt một miếng thịt trên đùi mình để làm thức ăn cho vua. Sau này, khi vua giành lại được ngai vàng trở về làm vua nước Tấn. Vua đã phong thưởng rất hậu cho những người có công với mình khi xưa, tuy nhiên lại quên mất công lao của Giới Tử Thôi. Vị hiền sĩ không oán giận gì, nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Sau khi vua nhớ ra công lao của Giới Tử Thôi đã cho người đi tìm mời ông trở về. Tuy nhiên Giới Tử Thôi không chịu ra lĩnh thưởng, tức giận vua liền hạ lệnh đốt rừng, ép Giới Tử Thôi phải ra, nhưng ông nhất định không chịu tuân mệnh, cuối cùng cả hai mẹ con Giới Tử thôi đều chết trong rừng. Vua hối hận và thương xót liền lập miếu thờ và hạ lệnh nhân dân cấm đốt lửa ba ngày, chỉ ăn đồ ăn nguội đã nấu sẵn để tưởng niệm vị hiền sĩ. Từ đó Tết Hà Thực ra đời và được lưu truyền cho đến tận ngày nay.

Phong tục trong ngày Tết Hàn Thực

Sau khi Tết Hàn Thực du nhập vào văn hóa của nước ta, người Việt đã dung hòa với những nét đặc trưng của Việt Nam để tạo nên Tết Hàn Thực với những phong tục riêng. Tết Hàn Thực diễn ra trong ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch. Thay vì ăn đồ ăn nguội như người Hoa, người Việt lại chuẩn bị những món bánh trôi, bánh chay để dâng lên cúng gia tiên với ý nghĩa nhớ về cội nguồn, biết ơn những người đã sinh thành, giáo dục mình. Bánh trôi bánh chay thức bánh đặc trưng riêng biệt của người Việt trong ngày Tết Hàn Thực. Bánh trôi và bánh chay được làm từ bột gạo nếp thơm dẻo nhào nặn thành những viên tròn nhỏ vừa ăn. Bên trong bánh trôi là nhân đường đỏ, còn bên trong bánh chay là nhân đỗ xanh thơm ngậy. Cả hai loại bánh này được thả luộc trong nồi nước sôi, khi bánh nổi lên mặt nước vớt ra vừa chín tới. Sau khi bánh chín người dân sẽ bày ra đĩa dâng lên thắp hương tổ tiên. Chính vì hai thức bánh đặc trưng này, dù ai đi ngược về xuôi, chỉ cần nhìn thấy bánh trôi, bánh chay sẽ nhớ đến Tết Hàn Thực và trở về xum họp với gia đình. Bên cạnh đó vào Tết Hàn Thực gia đình cũng có truyền thống tập trung con cháu, mọi người trong gia tộc để cùng nhau đi tảo mộ, thăm viếng những người đã khuất.

Ý nghĩa của Tết Hàn Thực

Thời phong kiến, do có sự hội nhập, giao lưu văn hóa giữa hai nước nên người Việt chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các phong tục tập quán của người Trung Hoa. Ở Việt Nam, ngày Tết Hàn thực lại mang một ý nghĩa dân tộc khác, đó là tưởng nhớ đến những người đã có công ơn của ông bà , tổ tiên và những người đã xây dựng và gìn giữ đất nước.

Những truyền thống đặc sắc của ngày Tết Hàn Thực đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người con Việt Nam. Cứ mỗi dịp mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm, người người nhà nhà lại nô nức chuẩn bị làm bánh trôi, bánh chay để cùng nhau quây quần bên gia đình và tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên.