Chủ đề: văn khấn

Mỗi năm đều có một vị thần khác nhau đứng ra cai quản việc của trần gian. 60 năm - lục thập hoa giáp sẽ tương đương với 60 vị thần cai quản. Cứ đến lượt vị thần nào đương nhiệm thì vị thần đó chính là Niên Thái Tuế.

Vào ngày 10 tháng giêng hàng năm (âm lịch) người làm ăn kinh doanh buôn bán thường quan niệm rằng nên mua vàng vào ngày này như một lễ vật dâng lên thần tài để xin 1 năm may mắn, mưa thuận gió hoà, hanh thông thuận lợi.

Người Việt ta có câu: “Đầu xuôi đuôi lọt”, việc mở hàng buôn bán là một ngày có ảnh hưởng rất lớn đối với những người kinh doanh.

Ngày nay, các cô cậu học sinh, sinh viên thường vào Văn Miếu để cầu về thi cử, làm luận án. Cũng có Học trò vào cầu học hành thông minh, tài giỏi. Cũng có người cầu lên quan nhậm chức bằng con đường khoa bảng. Cũng có người cầu du học nước ngoài v.v... Dù là cầu gì thì cũng phản ánh ước nguyện chính đáng của người thực thi cầu khẩn

Bia Bà thờ Bà Trần Thị Hiền - Hoàng phi đời Vua Mạc Thái Tông (Mạc Đăng Doanh). Bà sinh năm 1511 và mất ngày 16 tháng 11 năm 1538 (năm Mậu Tuất). Bà là người hiền đức có công với triều đình nhà Mạc và nhân dân địa phương. Trong đình có văn ghi bia bài điếu của vua Mạc Thái Tông năm 1539.

Thánh Mẫu Liễu Hạnh là một trong những vị thần quan trọng của tín ngưỡng Việt Nam. Bà còn được gọi bằng các tên: Bà Chúa Liễu, Liễu Hạnh, Mẫu Liễu Hạnh hoặc ở nhiều nơi thuộc vùng Bắc Bộ bà được gọi ngắn gọn là Thánh Mẫu.

Tương truyền, Bà Chúa Kho là người Bắc Ninh nhưng sở hữu nhan sắc tuyệt trần vang tiếng tới tận kinh thành Thăng Long. Bà không chỉ có sắc mà còn có tài hơn người, đặc biệt là khéo léo tổ chức sản xuất, cất trữ và trông nom lương thực. Do đó mà sau chiến thắng sông Như Nguyệt (năm 1076) của Lý Thường Kiệt, bà được tin tưởng giao cho nhiệm vụ coi sóc kho tàng quốc gia. Bà cũng không ngại khó khăn gian khổ, chiêu dân lập ấp tạo nên một khu dân cư trù phú tại một miền đất vốn trước đó để hoang (vùng Quả Cảm, Cổ Mễ, Thượng Đồng ngày nay).

Trong tâm thức dân gian, Hưng Đạo đại vương thường được vinh danh là đức Thánh Trần và đồng nhất Ngài với Ngọc Hoàng thượng đế, từ đó tạo nên một dòng đạo Nội - đạo Thanh đồng, mà đức Thánh Trần là giáo chủ.

Lâm Cung Thánh Mẫu hay Mẫu Thượng Ngàn hoặc Bà Chúa Thượng Ngàn là một trong ba vị mẫu được thờ cúng tại điện Mẫu, cạnh đình, chùa của người Việt, chủ yếu ở miền bắc và miền trung Việt Nam. Bà được tạc thành hình một phụ nữ đẹp, phúc hậu, ngồi ở tư thế thiền, chân xếp bằng và hai tay chắp và mang trang phục màu xanh khi được đặt cùng hai vị mẫu kia là Mẫu Liễu và Mẫu Thoải hoặc được thờ riêng trong một điện. Việc thờ phụng Mẫu Thượng Ngàn là một đặc điểm của tín ngưỡng gắn liền với núi rừng của người Việt. Bà là một nhân vật mang tính truyền thuyết và đóng vai trò quan trọng trong tín ngưỡng hầu bóng tam phủ hay tứ phủ.

Theo truyền thuyết trong dân gian Việt Nam, Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh là một trong bốn vị thánh Tứ bất tử. Bà đã được các triều đại phong kiến từ thời nhà Hậu Lê đến thời nhà Nguyễn cấp nhiều Sắc, tôn phong là “Mẫu nghi thiên hạ - Mẹ của muôn dân”. Bà còn được cho là người đứng đầu hệ thống Tam phủ, Tứ phủ thờ đạo Mẫu. Nhiều làng xã và các đô thị ở phía bắc Việt Nam đều có đền thờ Mẫu Liễu rất tôn nghiêm.

Thành hoàng làng (Thành hoàng) là danh từ chung để chỉ vị thần được thờ trong một làng xã Việt Nam. Giống như Táo công và Thổ công, Thành hoàng cai quản và quyết định họa phúc của một làng và thường được thờ ở đình làng. Do vậy hầu hết ở mỗi làng quê hay phố nghề (nơi thị thành) đều lập đình (hoặc đền, miếu) thờ vị Thành hoàng của làng hay phường hội. Thành hoàng là người có công với dân, với nước, lập làng, dựng ấp hay sáng lập nên một nghề (ông tổ của nghề).

Tín đồ, Phật tử cũng như khách hành hương đi lễ chùa ngoài nhu cầu được Phật, Thánh tế độ cho việc tăng tài, tăng lộc, cầu xin sức khỏe, bình an… còn có nguyện vọng bán khoán trẻ nhỏ để mong con cháu mau lớn, khỏe mạnh, vững vàng…

Giáo lý của nhà Phật dạy rằng: “Nhân nào quả ấy”. Có nhân mà thiếu duyên cũng chẳng thành quả được, có nhân thiện gặp duyên thiện, mới nẩy quả Phúc lộc, khang linh. Chẳng may có nhân bất thiện nhưng gặp duyên lành thì quả xấu cũng có phần thui chột.

Quán Thế Âm Bồ Tát là danh hiệu của một vị Phật đáng lẽ đã chứng quả Phật, nhưng còn nguyện lẫn lộn ở cõi ta bà để cứu độ chúng sinh. Người ta cũng gọi Ngài là Quan Âm Phật, Phật bà Quan Âm, Quan Âm Như Lai, Quan Thế Âm, Quan Âm Nam Hải, Phổ Đà Phật Tổ.

Địa Tạng Vương Bồ Tát là một vị Bồ Tát đại từ đại bi thệ nguyện độ thế rất rộng lớn. Ngài là giáo chủ của cõi U Minh. Địa là đất. Tạng là trùm chứa. Bồ Tát có lập đại nguyện tế độ tất cả chúng sinh cũng như đất là nơi nương tựa cho muôn sự muôn vật nên gọi là Địa.

Tam bảo là ba ngôi báu gồm Phật bảo, Pháp bảo và Tăng bảo. Trong nhân gian, người ta thường coi vật báu là lụa là gấm vóc ngọc ngà, những thứ có thể đem lại lợi ích, thỏa mãn lòng ham muốn. Thế nhưng trong Phật giáo, những thứ vật chất ấy lại thật tầm thường, bởi dù có bao nhiêu ngọc ngà vàng bạc cũng không thể giúp chúng sinh thoát khỏi sinh, lão, bệnh, tử.

Đối xứng với tượng Đức Ông, thường có tượng Thánh Hiền. Pho tượng tạc hình một vị Tăng đầu đội mũ hoa sen, tay phải bắt ấn Cát tường hoặc ấn Vô úy, tay trái để ngửa trong lòng, ngồi thả chân chứ không xếp bằng như tượng Phật, Bồ tát.

Đức Chúa Ông hay Đức Ông là một trong những Thần có vị trí quan trọng trong Phật giáo. Khi vào lễ chùa, Phật tử trước hết phải vào lễ ban Đức Ông rồi mới tới đại điện lễ Phật.

Trong cuộc sống thường nhật con người thường lui tới cửa Phật, thì cầu khấn với ý thức nhờ nghiệp lực vô biên của Phật, của chư vị Bồ Tát, Hiền thánh mà được thiện duyên, gặp may cầu cho được: mạnh khỏe, sống lâu, tai qua, nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, có con nối dõi, yêu vui thân mệnh, gia đình hòa thuận, hạnh phúc an khang, thế giới hòa bình, văn minh xã hội và ngoài ra không chỉ cầu cho người sống ở thế giới hữu hình này mà còn cầu cho người thân của mình ở thế giới bên kia được siêu sinh Tịnh độ...

Bà Mụ, gọi nôm na là Mẹ sanh (hay “Mẹ sinh”) theo quan niệm dân gian là những tiên nương phụ trách vấn đề sinh đẻ, được người dân tại Việt Nam thờ cúng theo tín ngưỡng.

Thần tài là vị Thần cai quản về tiền bạc và của cải. Theo tín ngưỡng dân gian, Thần tài mang lại tiền bạc hay của cải cho mỗi gia đình, nên mỗi gia đình, nhất là gia đình mua bán hay kinh doanh đều có bàn thờ Thần tài và thường lễ để cầu xin Thần tài cho mua may bán đắt, trúng mối lời nhiều, đem lại nhiều tiền bạc sung túc.

Người Việt ta có câu: “Đầu xuôi đuôi lọt”, việc khai trương buôn bán, mở cửa hàng là một ngày có ảnh hưởng rất lớn đối với những người kinh doanh.

Khi dọn vào ở còn gọi là phần sài hoặc quy hỏa, tức là bắt đầu dọn vào ở, đun bếp tại nhà khi mới làm hoặc sửa chữa xong, nếu nhà có bàn thờ Phật thì cúng Phật trước.

Nhập trạch là từ Hán Việt, theo đó “nhập” có nghĩa vào, “trạch” là nhà. Như vậy, hiểu theo một cách hiểu đơn giản thì nhập trạch là dọn vào nhà mới. Lễ nhập trạch tương đương việc “đăng ký hộ khẩu” với thần linh, thổ địa đang cai quản ngôi nhà. Đây là một nghi lễ cổ truyền khá quan trọng của dân tộc ta được lưu truyền từ ngàn đời qua.

Lễ động thổ là một nghi thức thờ cúng thần linh, thổ địa cũng như tổ tiên của gia chủ để thông báo với về việc chính thức tiến hành các hoạt động xây dựng trên mảnh đất đó.

Đám tang hay đám ma, lễ tang, tang lễ, tang ma là một trong những phong tục của Việt Nam. Bao gồm nhiều quy trình của những người đang sống thực hiện đối với người vừa chết. Khi nhà có đám hiếu cần đặt bàn thờ, hoặc khi chôn cất tế lễ thì dùng văn khấn này.

Hôn nhân bao giờ cũng được xem là việc quan trọng của cả một đời người. Khi hai gia đình nhà trai, nhà gái quyết định tác hợp cho hai trẻ nên vợ nên chồng và tiến hành các thủ tục: Lễ chạm ngõ (nhà trai sang nói chuyện với nhà gái đồng ý cho đôi trẻ đi lại), lễ ăn hỏi, lễ cưới được xem ngày tốt xấu theo tuổi và khi tiến hành các lễ trên thì gia đình bên nhà trai và nhà gái đều phải làm lễ yết cáo Gia Thần, Gia Tiên.

Cúng giỗ ông bà cha mẹ là nghi thức có từ ngàn đời của dân tộc Việt Nam. Đây là phong tục giúp cho con cháu luôn ghi nhớ đến tổ tiên, thể hiện lòng thành kính đến công lao sinh thành dưỡng dục của ông bà cha mẹ.

Cúng giỗ ông bà cha mẹ là nghi thức có từ ngàn đời của dân tộc Việt Nam. Đây là phong tục giúp cho con cháu luôn ghi nhớ đến tổ tiên, thể hiện lòng thành kính đến công lao sinh thành dưỡng dục của ông bà cha mẹ.

Ngày mùng một (ngày Sóc) là ngày khởi đầu của một tháng mới nên cầu điều may mắn và thành công. Ngày rằm (ngày Vọng) có sự thông suốt của mặt trăng và mặt trời tức là trong ngày này thần thánh, tổ tiên thông thương với con người thì con người chỉ cần thật tâm cầu nguyện sẽ dễ dàng gửi được những nguyện cầu hơn.

Ngày mùng một (ngày Sóc) là ngày khởi đầu của một tháng mới nên cầu điều may mắn và thành công. Ngày rằm (ngày Vọng) có sự thông suốt của mặt trăng và mặt trời tức là trong ngày này thần thánh, tổ tiên thông thương với con người thì con người chỉ cần thật tâm cầu nguyện sẽ dễ dàng gửi được những nguyện cầu hơn.

Văn Tế Thập Loại Chúng Sinh (cũng gọi với tên khác là Văn Chiêu Hồn) là một bài văn khấn tế, đề cập đến xã hội hồn ma một cách thảm thương nhất. Đó là hình ảnh lộn trái của xã hội trần thế, song khác biệt cơ bản ở chỗ không có đối lập giàu nghèo, sang hèn. Chúng sinh ai cũng như ai cùng chịu cảnh đọa đày, oan khuất và cô đơn nên nhà thơ xót thương tất cả….

Rằm tháng 7 (15/07 âm lịch) là ngày rằm lớn nhất trong năm theo phong tục của người Việt. Ở miền Bắc, người ta vẫn quen gọi ngày này là ngày “xá tội vong nhân”, ngày cúng các chúng sinh không nhà không cửa hay còn gọi là cúng cô hồn. Còn tại miền Nam, ngày này thường được gọi là lễ Vu Lan, ngày để con cái báo hiếu cha mẹ. Như vậy ngày rằm của tháng 7 sẽ gắn liền với hai ngày lễ lớn của Phật giáo là lễ Vu Lan báo hiếu và ngày “xá tội vong nhân”.

Rằm tháng 7 (15/07 âm lịch) là ngày rằm lớn nhất trong năm theo phong tục của người Việt. Ở miền Bắc, người ta vẫn quen gọi ngày này là ngày “xá tội vong nhân”, ngày cúng các chúng sinh không nhà không cửa hay còn gọi là cúng cô hồn. Còn tại miền Nam, ngày này thường được gọi là lễ Vu Lan, ngày để con cái báo hiếu cha mẹ. Như vậy ngày rằm của tháng 7 sẽ gắn liền với hai ngày lễ lớn của Phật giáo là lễ Vu Lan báo hiếu và ngày “xá tội vong nhân”.

Thanh minh là tiết thứ năm trong “nhị thập tứ khí” và đã được người phương Đông coi là một lễ tiết hàng năm. Tiết Thanh Minh đến sau ngày Lập Xuân 45 ngày. Theo nghĩa đen, thanh là khí trong, còn minh là sáng sủa. Khi tiết Xuân phân qua, những cơn mưa bụi của trời xuân đã hết, bầu trời trở nên quang đãng, sáng sủa là sang Tiết Thanh Minh.

Thanh minh là tiết thứ năm trong “nhị thập tứ khí” và đã được người phương Đông coi là một lễ tiết hàng năm. Tiết Thanh Minh đến sau ngày Lập Xuân 45 ngày. Theo nghĩa đen, thanh là khí trong, còn minh là sáng sủa. Khi tiết Xuân phân qua, những cơn mưa bụi của trời xuân đã hết, bầu trời trở nên quang đãng, sáng sủa là sang Tiết Thanh Minh.

Ngày 15/1 hay còn gọi là ngày rằm tháng Giêng, hay Tết Nguyên Tiêu là một trong những ngày rất quan trọng theo lịch âm của người châu Á. Có nơi thậm chí còn quan niệm “Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng”. Ở Trung Quốc, ngày này người ta tổ chức Lễ hội đèn lồng để chính thức kết thúc những ngày Tết nguyên đán.

Ngày 15/1 hay còn gọi là ngày rằm tháng Giêng, hay Tết Nguyên Tiêu là một trong những ngày rất quan trọng theo lịch âm của người châu Á. Có nơi thậm chí còn quan niệm “Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng”. Ở Trung Quốc, ngày này người ta tổ chức Lễ hội đèn lồng để chính thức kết thúc những ngày Tết nguyên đán.

Khi gửi đồ mã cho vong nên ghi vào giấy đầy đủ các đồ hiến cúng và gửi cho ai mộ táng tại đâu. Giống như ta gửi ở trần sao thì âm vậy, phải có tên địa chỉ người gửi, người nhận. Khi hóa mã xong, nên đọc câu kính xin tôn thần kính rước vong linh về nơi âm giới.

Tục xưa tin rằng “Mỗi năm có một vị Hành khiển coi việc nhân gian, hết năm thì vị thần này bàn giao công việc cho vị thần kia, cho nên cúng tế để tiễn đưa Thần cũ, đón rước Thần mới”.

Lễ tạ năm mới là lễ được làm để đánh dấu việc kết thúc Tết - tâp quán thường goi là lễ hóa vàng vào ngày mồng 3 hoặc ngày khai hạ mồng 7 âm lịch.

Hàng năm, Tết được tổ chức vào ngày mồng 1 tháng Giêng âm lịch. Sắm đào và quất ở miền Bắc, miền Trung hay mai ở Miền Nam được coi là sự chuẩn bị không thể thiếu trong những ngày giáp Tết. Sau đó, trong những ngày Tết, các gia đình sum họp bên nhau, cùng thăm hỏi người thân, dành những lời chúc mừng tốt đẹp, mừng tuổi và thờ cúng tổ tiên.

Hàng năm, Tết được tổ chức vào ngày mồng 1 tháng Giêng âm lịch. Sắm đào và quất ở miền Bắc, miền Trung hay mai ở Miền Nam được coi là sự chuẩn bị không thể thiếu trong những ngày giáp Tết. Sau đó, trong những ngày Tết, các gia đình sum họp bên nhau, cùng thăm hỏi người thân, dành những lời chúc mừng tốt đẹp, mừng tuổi và thờ cúng tổ tiên... Theo phong tục tập quán, người ta thường khấn tổ tiên vào ngày 1 tết để cầu sự may mắn, bình yên cho cả năm.

Giao thừa là một từ chỉ ngày 30 tháng Chạp, ngày cuối cùng của năm cũ âm lịch. Đây là ngày liền trước năm mới âm lịch, được xem là một trong những ngày lễ quan trọng, đánh dấu một năm cũ sắp kết thúc.

Tất niên hay cúng Tất niên, Lễ tất niên, tiệc Tất niên là một nghi thức nhằm ghi nhận việc kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới.

Ngày 30 tết thường ra mộ lễ tạ thổ thần bồi bổ long mạch, xin rước vong linh gia tiên về nhà hoặc từ đường để đón năm mới (gọi là lễ Chạp).

Lễ cúng tiễn đưa Ông Táo chầu Trời được cúng vào tối ngày 22 tháng Chạp Âm lịch hàng năm, vì đầu ngày 23 tháng Chạp Ông Táo đã chầu Trời, nếu để sang ngày 23 tháng Chạp mới cáo lễ tiễn đưa Ông Táo về Trời, e rằng Ông Táo sẽ không nhận được lễ vật tâm thành của gia chủ.

Người Việt Nam thường rất coi trọng lễ nghĩa. Người xưa có câu: “Tiếng chào cao hơn mâm cỗ”. Đến dịp tết lễ, nếu như chúng ta làm mâm cao cỗ đầy dâng lên cầu cúng mà không có lời khấn, thì thần linh làm sao chứng giám cho được. Vậy nên dâng lễ cần có văn khấn để Giãi tỏ lòng thành.

Sao Thái âm là sao chiếu mệnh tốt, chủ về danh lợi lưỡng toàn.

Sao Thái Dương chiếu mệnh thì làm ăn được phát đạt, thăng quan, tiến chức, gặp may mắn trong việc buôn bán.

Sao Vân Hớn hay Vân Hán là Khẩu thiệt tinh, làm ăn mọi việc đều trung bình. Sao Vân Hán - Vân Hớn thì khẩu thiệt, phòng thương tật, đau ốm, mồm miệng.

Sao Thái Bạch là sao hạn xấu cần giữ gìn trong công việc kinh doanh, có tiểu nhân quấy phá.

Sao Thủy Diệu là phước lộc tinh, chủ về tài lộc hỉ, sao này rất hợp cho người mệnh Mộc và Kim, nó mang đến sự bất ngờ và may mắn trong công việc.

Sao Mộc Đức là Phước tinh, hành sao Mộc. Sao mộc đức chủ hướng tới sự an vui hòa hợp. Mang lại nhiều điều may mắn trong công việc. Có bạn mới, thằng quan tiến chức, gặp quý nhân giúp đỡ.

Sao Thổ Tú là sao ác tính hành thổ. Sao chủ tiêu nhân, xuất hành không thuận lợi. Sao Thổ Tú chiếu nhà cửa sẽ không vui, chăn nuôi thua lỗ.

Sao Kế Đô Vốn dĩ là một Hung tinh nên nó đại kỵ đối với cả nam lẫn nữ. Sao Kế Đô vốn dĩ là một Hung tinh nên nó đại kỵ đối với cả nam lẫn nữ.

Sao La Hầu là một hung tinh, các mệnh Kim và Mộc chịu ảnh hưởng nhiều hơn. Sao la hầu rất kỵ nam giới.