Lễ hội Dinh Thầy Thím - nét văn hóa tôn vinh truyền thống uống nước nhớ nguồn của người dân Bình Thuận

Lễ hội Dinh Thầy Thím là một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng tại mảnh đất Bình Thuận. Lễ hội được tổ chức hàng năm từ ngày 14 đến ngày 16 tháng 9 âm lịch hàng năm tại xã Tân Tiến, thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận. Đây là lễ hội nhằm tưởng nhớ công ơn của cặp vợ chồng đạo sĩ là Thầy – Thím người đã có công rất lớn cứu giúp người dân Bình Thuận.

Nguồn gốc của lễ hội Dinh Thầy Thím

Theo dân gian lưu truyền, Thầy - Thím là là tên gọi kép của một cặp vợ chồng đạo sĩ giàu lòng nhân ái và đạo nghĩa vào thời Gia Long. Thầy nổi danh là một đạo sĩ có tài, dùng phép thuật của mình để giúp đỡ dân lành. Tuy nhiên, do bị nhà Vua xét xử oan ức nên vợ chồng đạo sĩ phải phiêu bạt vào phương Nam lánh nạn. Thầy – Thím đến cư ngụ tại làng Tam Tân (nay là xã Tân Tiến, La Gi, Bình Thuận), dưới lớp áo của người xa quê đến lập nghiệp. Tại đây vợ chồng Thầy Thím làm các nghề đốn củi, đóng ghe, bốc thuốc chữa bệnh cứu giúp dân làng. Thầy Thím từng giúp đỡ dân làng trừng phạt bọn buôn gạo lợi dụng năm mất mùa bóp chẹt dân nghèo, cứu giúp dân chài trong cơn sóng to gió dữ. Với lòng nhân ái cùng tài phép thuật của mình, vợ chồng Thầy Thím được người dân làng hết sức tôn kính. Theo người xưa kể lại, khi Thầy Thím qua đời, dân làng loan báo tin buồn, vội vã đến nơi, thì thấy hai ngôi mộ bằng cát trắng phau được thú rừng vun đắp thành mộ ở gần nơi Thầy Thím tạ thế. Cứ đến mùng 5 tháng giêng âm lịch tại mộ của vợ chồng Thầy Thím lại có đôi Bạch Hổ và Hắc Hổ về tảo mộ, phủ phục gần đó canh gác cho ngôi mộ. Vào đời vua Thành Thái năm thứ 18, khâm phục trước tài đức của vợ chồng Thầy Thím, nhà vua đã xét xử lại vụ án oan trước đây và minh oan cho vợ chồng Thầy Thím, ban sắc phong cho Thầy – Thím là “Chí Đức Tiên Sinh, Chí Đức Nương Nương Tôn Thần”.

Nghĩa cử cao đẹp của vợ chồng Thầy Thím được dân gian lưu truyền cho đến ngày nay. Vì thế dân làng đã lập nên Dinh Thầy Thím để tưởng nhớ đến ơn đức của người. Dinh Thầy Thím được xây dựng tại xã Tân Tiến, thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận và được nhà nước công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia Việt Nam. Cứ vào ngày 14 đến ngày 16 tháng 9 âm lịch hàng năm, người dân xã Tân Tiến lại tổ chức lễ hội Dinh Thầy Thím hết sức long trọng để tưởng nhớ đến ân đức của vợ chồng Thầy Thím. 

Lễ hội Thầy Thím diễn ra như thế nào?

Vào sáng sớm ngày 14 tháng 9, khi trời còn tờ mờ sáng, hàng trăm người dân trong xã Tân Tiến long trọng tổ chức lễ nghinh thần - nghi lễ đầu tiên mở đầu cho lễ hội Dinh Thầy Thím. Đoàn rước lễ bao gồm đội múa lân, đội rồng, đội rước kiệu và đội cầm cờ, lọng với trang phục lễ hội rực rỡ cùng hàng trăm người dân địa phương trong tiếng trống tiếng chiêng rộn ràng. Mỗi năm Dinh Thầy Thím đón hàng trăm ngàn lượt khách thập phương đến viếng, dâng hương Thầy Thím và tham quan du lịch. Đầu buổi lễ, một người đại diện ban tổ chức sẽ đọc Kim sách về lịch sử đức độ và những công ơn của vợ chồng Thầy Thím. Sau đó lễ hội sẽ điễn ra nghi lễ dâng hương tưởng nhớ công đức Thầy Thím mang đậm dấu ấn truyền thống dân gian Bình Thuận, sau lễ dâng hương chính là nghi thức đánh trống khai hội và biểu diễn trống hội, lễ nhập điện an vị cúng ngọ chay, lễ thí thực phát lộc, thỉnh sanh, giỗ Tiền hiền và cúng gia binh.

Bên cạnh phần lễ thiêng liêng là phần hội rộn ràng được diễn ra với rất nhiều các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch đặc trưng của người dân Bình Thuận. Điển hình như hội thi làm mô hình sự tích Thầy Thím, cuộc thi kéo co, thi làm bánh dân gian, đan lưới, khiêng thúng ra khơi, gánh cá tái hiện lại cuộc sống của người dân miền biển. Trong lễ hội, du khách còn được thưởng thức những tiết mục biểu diễn lân - sư - rồng, hay tham gia triển lãm mô hình sự tích Thầy Thím, thưởng thức các tiết mục trình diễn trống hội, chương trình ca múa nhạc, biểu diễn nghệ thuật dân gian miền biển

Đến với lễ hội Dinh Thầy Thím, du khách không chỉ được tham gia hoạt động tín ngưỡng thiêng liêng và các hoạt động văn hóa đặc trưng mà còn được tận hưởng khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ của núi rừng hay những bãi cát dài bên bờ biển Bình Thuận cùng những món hải sản tươi ngon của miền biển

Lễ hội Dinh Thầy Thím không đơn thuần là lễ hội văn hóa dân gian truyền thống, mà còn mang ý nghĩa lịch sử văn hóa, ghi khắc công đức của các bậc tiền nhân. Lễ hội là một trong năm lễ hội văn hóa tiêu biểu được tỉnh Bình Thuận bảo tồn và phát triển. Hàng năm lễ hội Dinh Thầy Thím thu hút hàng ngàn người đến tham gia để xin lộc, cầu bình an may mắn và sức khỏe.

Trên đây là bài viết tổng hợp về Lễ hội Dinh Thầy Thím - nét văn hóa tôn vinh truyền thống uống nước nhớ nguồn của người dân Bình Thuận. Để xem thêm các bài viết khác về lễ hội như Lễ hội Dinh Cô, Lễ hội Bà Chúa Xứ, Lễ hội Ok Om Bok mời các bạn xem tại chủ đề “Lễ hội”, chuyên mục “Phong tục tập quán” hoặc để xem ngày hôm nay là ngày gì, có những lễ hội, những sự kiện nào đang diễn ra mời các bạn xem tại trang “Lịch vạn niên”.